ÇARŞAMBA OVASI

Çarşamba Ovası

  Erbaa ilçesinde geçen Yeşilırmak nehri Çarşamba ilçesine ulaştıktan sonra Civa Burnundan Karadenize dökülürken çok kıymetli alüvyonlu Çarşamba ovasını meydana getirir. Kirazlık’tan başlayan Çarşamba Ovasının yüz ölçümü 89.500 hektardır. DSİ tarafından yaptırılan su kanalları sayesinde arazinin % 70 i tarıma elverişli hale getirilmiştir. Geri kalan % 30 luk kısım ise ormanlık, sazlık ve bataklıktır. Sulama alanı 82.707 ha olup 19.031 ha ‘ının  inşaatı devam etmektedir.

 Samsun'un Çarşamba ve Terme ilçelerinde, Yeşilırmak'ın taşıdığı alüvyonların yığılmasıyla oluşmuş ova; yaklaşık 700 km2. İlin iki önemli ovasından biri (diğeri Bafra Ovası). Ovanın doğusunda Terme Çayı, batısında Abdal Çayı vardır. Dumanlıgöl, Akarcık Gölü, Akmazgöl, Kocagöl gibi küçük göllerin bulunduğu Çarşamba Ovası'nın en önemli iki çıkıntısı Civa ve Çaltı burunlarıdır. Çift ürün alınan ovada, tütün, fındık, sebze, mısır, ayçiçeği, soya ve meyve yetiştirilir.

 

Çarşamba Ovası Söğüt ve Kavak Tehditi Altında

 

Türkiye'nin En Verimli Ovalarından Birisi Olan Çarşamba Ovası, Sınır Belirlemek İçin Dikilen Söğüt ve Kavak Gibi Ağaçlar Nedeniyle Gelecek On Yılda Ormana Dönecek.

Türkiye'nin en verimli ovalarından birisi olan Çarşamba Ovası, sınır belirlemek için dikilen Söğüt ve kavak gibi ağaçlar nedeniyle gelecek on yılda Ormana dönecek. 89 bin 500 hektarlık ovanın bu şekilde dikilen ağaçlar nedeniyle yüzde 18'i kullanılamaz duruma geldi. Çarşamba Ticaret ve Sanayi Odası YönetimKurulu Başkanı Yusuf Kefeli, "Bu konuda radikal kararlar alınmazsa, Çarşamba Ovası 10 yıl içerisinde adeta Ormana dönecektir." uyarısında bulundu.

Türkiye-Suriye sınırında mayınlar nedeniyle kullanılamayan arazilerin bir benzeri de Çarşamba Ovası'nda yer alıyor. Kardeşler arasında paylaşılan arazilerde sınır belirlemek amacıyla dikilen Söğüt, kavak ve akasya gibi fazla ticari değeri olmayan ağaçlar, ovayı her geçen gün kullanılamaz hale getiriyor. Bölge halkı arasında yıllara dayanan bir gelenek olarak sınıra dikilen ağaçlar, 5 bin hektarlık araziyi kaplamış durumda.

Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Hasan Özcan, Yeşilırmak'ın yıllar boyu taşıyıp biriktirdiği alüvyonlardan oluşan ovanın her geçen gün Ormana dönme yolunda ilerlediğini dile getirdi. "Araziler miras nedeniyle devamlı olarak parçalanmaya uğruyor. Bu arazilerin sınırlarına dikilen Söğütağaçları, son otuz yılda yaygınlaşan fındık ve kavaklar ile ova adeta bir 'orman' görünümünü almıştır." diyen Dr. Özcan, sözlerine şöyle devam etti: "Ağaçlar tarafından kaplanan alan hiç de küçümsenemeyecek boyutta. Ovanın yüzde 18'i tarla sınırlarında bulunan ağaçlar tarafından işgal edilmiş durumda." Sınırlara dikilen ağaçların sadece toprağı kullanılamaz hale getirmediğine dikkat çeken Dr. Özcan, "Bunlar sadece alan kaplamak dışında gölgeleme suretiyle de çevreledikleri tarlalarda bulunan ürünlere önemli ölçüde zarar verdikleri gözlenmektedir. Ayrıca ovada yapılmış bulunan yeraltı ve yerüstü drenaj tesisleri de bu ağaçlardan, köklerinden, atıklarından zarar görmekte ve işlevlerini tam olarak yerine getirememekte." şeklinde konuştu.

Çarşamba Ovası'nın sınırlara dikilen ağaçlar ve son yıllarda fındık dikiminin artarak devam etmesi sebebiyle her geçen yıl tarım arazisi olmaktan uzaklaştığını aktaran Çarşamba Ticaret ve Sanayi OdasıYönetim Kurulu Başkanı Yusuf Kefeli, bu durumun kaygı verici olduğunu söyledi. "Bu konuda radikal kararlar alınmazsa, Çarşamba Ovası 10 yıl içerisinde adeta Ormana dönecektir." diyen Kefeli, acil önlem alınması çağrısında bulundu.

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Samsun Şube Başkanı Murat Akar, arazileri koruma içgüdüsü ile dikilen ağaçların, hızla büyüyerek ovayı Ormana çevireceğinin altını çizdi. "Devlet bu konuya el atmalı, kredi vererek bu ağaçlar yerine beton kazıklar, tel örgüler çekilerek arazi kurtarılmalı." diyen Akar, "Türkiye'nin en verimli ovasının yüzde 50'si fındık, yüzde 18'i Söğüt kavakla kullanılamaz hale geldi. Geriye ancak yüzde 30'luk bir alanda tarım yapılıyor." eleştirisinde bulundu.

Samsun TEMA il Temsilcisi Ömer Faruk Sönmez ise geniş tarım alanının kullanılmasına engel teşkil eden tarla kenarlarındaki ağaçların yerine cansız çit materyalin kullanılmasıyla tarım topraklarının kullanılabilir hale getirilmesinin mümkün olabileceğini söyledi. Sönmez, "Böylece Çarşamba Ovası ormandan ovayadönüşmüş olacağından istenilen bitki deseni, bitki çeşitliliği ve gerçek verimli ova kimliğine kavuşacaktır." değerlendirmesini yaptı. - Samsun